Neurofeedback: fact versus myth
Neurofeedback is een methode bedacht in de jaren zestig, gericht op het aanleren van zelfcontrole van het brein via positieve feedback (beloning). Het wordt onder andere toegepast voor het behandelen van epilepsie, AD(H)D, angst, PTTS en PCS ( voor een review: Hammond, 2006). In het geval van Z-score neurofeedback die wordt toegepast in onze praktijk, is de periodieke beloning een stuk van een film afgespeeld indien het brein minder overmatige of minder onmatige activiteit vertoont ten opzichte van een gezonde populatie. De werking van neurofeedback is in het algemeen bewezen en diens mogelijke effecten zijn wetenschappelijk geaccepteerd (Sitaram et al., 2017).
De effectiviteit van neurofeedback is in verschillende recente studies onderzocht. In een recente review publicatie uit 2018 staat beschreven dat fMRI-gedreven neurofeedback een bewezen positief effect heeft op het stimuleren van een brein (Thibault et al., 2018). Wel blijkt uit studies dat de effectiviteit van neurofeedback zich in het algemeen moeilijk laat voorspellen. Er zijn een aantal factoren die gunstig zijn voor een positief effect van neurofeedback, zoals specifieke klantgerichte trainingsprotocollen (Alkoby et al., 2018). Om deze reden kiest Move The Brain voor individuele protocollen die aansluiten op de behoeften van de klant op basis van de bekende klachten en de gelokaliseerde corticale activiteit gemeten tijdens de eerste meetsessie. Andere positieve factoren voor de neurotraining zijn aandacht en in mindere mate motivatie en humeur (Kadosh & Staunton, 2019). Om deze zoveel mogelijk te faciliteren biedt Move The Brain zowel mentale weerbaarheidstherapie en mentale coaching aan als sport en ontspanning.
Er is een grote hoeveelheid wetenschappelijke studies die de effectiviteit van neurofeedback voor gezonde mensen ondersteunt. In een review publicatie uit 2014 (Gruzelier, 2014) staan 23 voorbeelden van studies waarin positieve effecten staan vermeld. Move The Brain ontvangt met name klanten met een (milde) vorm van traumatisch hersenletsel. Het bewijs van een effect van neurofeedback op deze groep is tevens onderzocht. Bij alle 22 gevonden voorbeelden in de publicatie, is er een positief effect gerapporteerd (May et al., 2013). De studies met placebo-groep bieden hierbij meer garantie. Uit de gepubliceerde gegevens blijkt dat een individu met traumatisch hersenletsel baat heeft bij een behandeling via neurofeedback.
Samengevat is neurofeedback een wetenschappelijk succesvolle methode om het brein van zelfcontrole aan te passen. Daarnaast publiceren vrijwel alle studies in de tak van neurofeedback een positief effect van langdurige training, ongeacht leeftijd of gezondheid. Daarentegen is de techniek er nog één die vroeg in de ontwikkeling staat en zullen er met betere inzichten en technieken, nog duidelijkere resultaten behaald kunnen worden.
Alkoby, O., Abu-Rmileh, A., Shriki, O., & Todder, D. (2018). Can We Predict Who Will Respond to Neurofeedback? A Review of the Inefficacy Problem and Existing Predictors for Successful EEG Neurofeedback Learning. In Neuroscience. https://doi.org/10.1016/j.neuroscience.2016.12.050
Gruzelier, J. H. (2014). EEG-neurofeedback for optimising performance. I: A review of cognitive and affective outcome in healthy participants. In Neuroscience and Biobehavioral Reviews. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2013.09.015
Hammond, D. C. (2006). What is neurofeedback? In Journal of Neurotherapy. https://doi.org/10.1300/J184v10n04_04
Kadosh, K. C., & Staunton, G. (2019). A systematic review of the psychological factors that influence neurofeedback learning outcomes. NeuroImage. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2018.10.021
May, G., Benson, R., Balon, R., & Boutros, N. (2013). Neurofeedback and traumatic brain injury: A literature review. In Annals of Clinical Psychiatry.
Sitaram, R., Ros, T., Stoeckel, L., Haller, S., Scharnowski, F., Lewis-Peacock, J., Weiskopf, N., Blefari, M. L., Rana, M., Oblak, E., Birbaumer, N., & Sulzer, J. (2017). Closed-loop brain training: The science of neurofeedback. In Nature Reviews Neuroscience. https://doi.org/10.1038/nrn.2016.164
Thibault, R. T., MacPherson, A., Lifshitz, M., Roth, R. R., & Raz, A. (2018). Neurofeedback with fMRI: A critical systematic review. In NeuroImage. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2017.12.071
